Second Brain; een deepdive in het concept en mijn setup
Een Second Brain om je brein te ontzien en ruimte te creëren voor creativiteit en belangrijkere zaken. Dat is wat productiviteit experts claimen. In dit artikel duiken we in het concept en deel ik mijn Second Brain set-up.
Een Second Brain
In een tijdperk waarin informatie overvloedig aanwezig is en ons dagelijks leven steeds complexer wordt, biedt het concept van een "Second Brain" een fantastische oplossing om al die informatie te verwerken.
Een Second Brain is een extern systeem waarin je gedachten, ideeën, taken, en kennis opslaat. Het fungeert als een extern, digitaal geheugen, waardoor je minder afhankelijk bent van je eigen brein om alles te onthouden en organiseren. Iets wat in dit tijdperk (met information overload) steeds belangrijker wordt.
Een Second Brain stelt je in staat om efficiënter te werken, helder te denken, en creatiever te zijn, doordat je mentale ruimte vrijmaakt voor wat echt belangrijk is.
Ik begin eerst met het theoretische stuk en eindig met hoe ik mijn second brain gebruik en heb ingericht. En als afsluiter deel ik ook een link naar mijn Second Brain template.
Definitie van een Second Brain
Op het web zijn verschillende definities van een Second Brain te vinden, maar de onderstaande definitie vind ik persoonlijk het concept het beste beschrijven.
Een Second Brain is een systematisch opgebouwde collectie van notities, taken, ideeën en referentiemateriaal die je buiten je hoofd bewaart.
Tegenwoordig is een Second Brain vaak gebaseerd op digitale tools zoals Notion, Reflect of Roam Research, en stelt je in staat om alles wat je wilt onthouden of waar je mee bezig bent, op één centrale plek te bewaren.
Historie en Ontwikkeling van het Concept
Het concept van een Second Brain is sterk beïnvloed door methodes als de Zettelkasten-methode, ontwikkeld door de Duitse socioloog Niklas Luhmann.
Deze methode draaide om het maken van notities op afzonderlijke kaartjes, die vervolgens systematisch werden georganiseerd en verbonden om nieuwe ideeën en verbanden te creëren.
In het digitale tijdperk is dit idee verder ontwikkeld door thought leaders zoals Tiago Forte, die het concept van een Second Brain populair maakte via zijn blogs en YouTube video’s.
Toepassingen in het Dagelijks Leven en Werk
Een Second Brain kan in diverse aspecten van het dagelijks leven en werk worden toegepast. Als je naar mijn second brain kijkt, dan zou je zelfs kunnen stellen dat het een persoonlijk operating system is. Ik doe er alles. Van taken beheren tot journalen en zelfs studeren.
Ik zal een paar toepassingen met je delen met wat voorbeelden.
Informatie management: Vanzelfsprekend houd je al je notities bij in je second brain. Maar ook documenten, facturen, garantiebewijzen, etc. bewaar je er. Hierdoor weet je altijd waar je informatie kunt vinden, namelijk in je second brain. Dit voorkomt dat je moet zoeken in virtuele of zelfs fysieke mappen als je informatie nodig hebt.
Journaling & PKM: PKM staat voor Personal Knowledge Management. Wat feitelijk inhoudt dat je alle belangrijke kennis documenteert in je eigen PKM voor latere referentie. Combineer je dat met een journal, dan kun je na een tijdje zelfs zien hoe bepaalde kennis je beïnvloedt heeft. En dus kun je kennis en ervaring met elkaar combineren. Dit tilt je persoonlijke ontwikkeling naar een heel ander niveau.
Productiviteit: In je second brain kun je ook taken en projecten kwijt. Het hoeft niet, maar het is zeker aan te raden als je die optie hebt. Want taken en projecten zijn vaak gekoppeld aan notities of informatie en hoe fijn is het als je die aan elkaar kunt koppelen, zonder steeds te moeten copy / pasten?
Creativiteit & problem solving: Een Second Brain stimuleert creatief denken door ideeën vast te leggen en te verbinden. Het helpt bij het terugvinden van inspiratie en het opbouwen van een netwerk van ideeën die kunnen leiden tot nieuwe inzichten. Regelmatig raadpleeg ik mijn second brain om te kijken of ik eerder opgedane ideeën en inzichten kan gebruiken om een probleem op te lossen. Of gewoon om inspiratie op te doen. Works like a charm ;)
Langetermijnplanning: Je kunt je second brain ook gebruiken voor het plannen van je doelen. En niet alleen voor het plannen, maar ook om je reis te documenteren, terwijl je aan je doelen werkt. Want zo’n reis zit vaak vol met learnings, milestones en belangrijke ontwikkelingen waar je van kunt leren. Hoe mooi is het als je je journal kunt koppelen aan je doelen, opgedane kennis, taken, projecten, etc?
Voordelen van een Second Brain
1. Verhoogde productiviteit: Een Second Brain fungeert als een verlengstuk van je geheugen, waardoor je direct toegang hebt tot opgeslagen kennis en ideeën. Dit elimineert het tijdverlies door het opnieuw moeten uitzoeken van informatie, waardoor je productiviteit aanzienlijk toeneemt.
Je kunt sneller schakelen tussen taken en projecten, omdat je altijd een up-to-date overzicht hebt van wat er speelt.
2. Vermindering van mentale belasting: Door informatie extern op te slaan, hoef je minder details in je hoofd te bewaren. Dit verlaagt je mentale belasting, wat niet alleen stress vermindert, maar ook je vermogen vergroot om helder en creatief te denken.
Je brein wordt vrijgemaakt voor belangrijkere cognitieve taken, zoals strategisch denken en probleemoplossing, omdat het niet meer hoeft te functioneren als een opslagplaats voor allerlei trivia.
3. Betere organisatie en toegang tot informatie: Een goed ingericht Second Brain biedt structuur in de overvloed aan informatie waarmee we dagelijks worden geconfronteerd.
Je kunt informatie op een georganiseerde manier vastleggen en categoriseren, zodat je het eenvoudig kunt terugvinden wanneer je het nodig hebt. Dit systeem zorgt ervoor dat je altijd voorbereid bent, of het nu gaat om een vergadering, een project, of persoonlijke reflectie.
4. Voorbeelden van hoe een Second Brain kan helpen in verschillende situaties: Stel je voor dat je werkt aan een complex project met meerdere deelgebieden. In plaats van continu te schakelen tussen documenten, notities en takenlijsten, heb je in je Second Brain alles overzichtelijk op één plek.
Dit betekent dat je sneller beslissingen kunt nemen en actie kunt ondernemen. Of denk aan een persoonlijke situatie waarin je moet terugvallen op eerder opgedane ervaringen; met je Second Brain kun je die ervaringen eenvoudig koppelen aan relevante kennis, wat je helpt om beter geïnformeerde keuzes te maken.
Mijn second brain
Als ondernemer heb ik te maken veel informatiestromen en dan heb ik het nog niet eens over alle kennis die ik opdoe en wil bewaren als ik me verdiep in hobbies op topics of interest. En al die informatie moet een plekje krijgen.
Want sommige informatie raadpleeg ik nooit meer, maar soms heb je ineens die informatie weer nodig en hoe irritant is het dan als je het niet meer kunt vinden? Soms een factuur voor garantie, soms een onderzoek dat je door wilt sturen. Dat soort dingen.
Laten we in mijn Second Brain duiken :)
Waarom ik Notion voor mijn Second Brain heb gekozen
Ik heb voor Notion gekozen als mijn platform voor een Second Brain omdat het mij de flexibiliteit biedt om mijn digitale leven precies zo in te richten als ik dat wil.
Notion combineert verschillende functies zoals notities, takenbeheer, databases en meer, allemaal binnen één intuïtieve interface. De aanpasbaarheid van Notion stelt me in staat om workflows op maat te creëren die aansluiten bij mijn persoonlijke en zakelijke behoeften.
Wat ik ook waardeer aan Notion is de mogelijkheid om sjablonen te maken, zodat ik snel herhaalbare taken en projecten kan opzetten. Dit bespaart niet alleen tijd, maar zorgt er ook voor dat mijn systeem consistent blijft.
De kracht van Notion ligt voor mij in de balans tussen eenvoud en diepgang; het biedt de tools om een krachtige Second Brain te bouwen zonder te verzanden in onnodige complexiteit
Zie hieronder een screenhot uit mijn Notion Second Brain.
P.S. wil je direct aan de slag met een bewezen systeem? Je kunt mijn Notion Second Brain Template voor een paar tientjes kopen.
Mijn Notion Second Brain dashboard
Het fundament van mijn Second Brain
Een Second Brain onderhouden is voor mij altijd uitdagend geweest. Ik had veel gefragmenteerde informatie en taken die ik uit het oog verloor omdat ik geen tijd (of nam) om alles goed te organiseren.
Dat moest anders. Ik heb weken de tijd genomen om dit probleem op te lossen. Ik moest en ik zou een Second Brain ontwikkelen dat voor mij… en mensen zoals ik zou werken.
Ik bepaalde een paar principes waar ik alles omheen zou bouwen. Dat waren de volgende:
1️⃣ Quick Capturing: Het moest makkelijk zijn om snel iets toe te voegen, zodat ik het later zou kunnen aanvullen en verrijken, zonder deze informatie uit het oog te verliezen.
2️⃣ Weinig onderhoud: Het systeem moet mij dienen en niet andersom. Veel Notion templates zijn zo complex dat het een dagtaak wordt om ze te onderhouden. Ik wilde een systeem dat zelfonderhoudend was.
3️⃣ Betrouwbare zoekfunctie: Uiteraard wil je informatie ook snel terug kunnen vinden. Met Notion AI kun je zelfs semantisch zoeken.. dat houdt in dat je niet eens de zoekterm hoeft te weten, maar beschrijft wat je zoekt. Notion kan het dan vinden, zonder dat het zoekwoord erin voor komt.
4️⃣ Discovery: En ook discovery was belangrijk. Ik wil niet naar notes zoeken als ik met iemand een meeting heb, maar die persoon openen in mijn personal CRM en zien wat mijn laatste notes waren en welke taken er openstaan die betrekking hebben op deze persoon.
5️⃣ Relaties & links: De allerbelangrijkste is dat ik relaties wilde kunnen leggen en dat die relaties zichtbaar zouden zijn. Hierdoor kun je patronen herkennen, relaties zien tussen informatie en nieuwe inzichten opdoen door informatie te combineren.
Wat ik in mijn Second Brain heb staan
Inmiddels heb ik bijna alles in mijn Second Brain verwerkt. Van notities tot taken, projecten en mijn journal. Hieronder een overzicht van wat ik allemaal in mijn Second Brain heb staan:
Journal
Contacten
Taken
Projecten
Meeting notes
Notities
Resources (files & Docs)
Habit tracker
Decisions (te nemen besluiten)
En het mooie is dat alles connected is. Zo komen bijna alle bovenstaande entiteiten (type informatie) terug in 1 contactpersoon. Dus als ik een van die entiteiten koppel aan een contactpersoon, dan wordt die informatie ook zichtbaar in de ‘kaart’ van die contactpersoon (zie afb.)
Tot slot
Ik kan iedereen aanraden om een Second Brain aan te maken. Het gaat je veel rust en overzicht brengen, waardoor je je energie kunt steken in dingen die er echt toe doen, zoals creativiteit, beslissingen nemen of ‘in the moment’ leven en genieten van het hier-en-nu.
Advies: het is prima als je in het begin veel tijd investeert aan het inrichten van je Second Brain, maar zorg dat je op tijd de switch maakt naar het gebruiken van je Second Brain. En dat betekent stoppen met optimaliseren van het systeem en gewoon informatie toevoegen. Dan zul je merken dat het systeem echt voor je gaat werken en je tijd bespaart.
Heb je geen zin om uren, dagen en zelfs weken te investeren in het inrichten en bouwen van een Second Brain? Voor een paar tientjes koop je mijn Notion Second Brain template en kun je over een paar minuten al aan de slag.
